Let op!: Lees dit dossier alleen als je echt dénkt te weten hoe het met Sinterklaas zit!

Het sinterklaasfeest blijft iets bijzonders. In tegenstelling tot zijn tegenhanger aan het eind van de maand, valt of staat het sinterklaasfeest echt met het geloof in de goedheiligman. Kerstmis is door Amerikaanse invloeden van een Christelijk feest naar een feest van een uit de kluiten gewassen kerstman omgetoverd. Vandaar dat Sinterklaas met name in de onder- en middenbouw op scholen een happening is en in de bovenbouw minder leeft. Uiteraard wordt er met surprises en snoepgoed een hoop goedgemaakt, maar de echte charme is verloren gegaan. Pieter Koolwijk doet nu met Wie stout is... een gewaagde zet om Sinterklaas in de bovenbouw weer wat interessanter te maken...

Ik noem het een interessante zet, omdat het er niet eentje is die voor de hand ligt. In zijn nieuwste en meest griezelige titel tot nu toe wordt het verhaal verteld van Mo, die het 'geluk' heeft dat de échte intocht dit jaar in zijn woonplaats plaatsvindt. De échte Sinterklaas, die van TV, komt aan en zwaait om zich heen. Niet iedereen is van deze goedheiligman gediend, want een verwarde man die tijdens de intocht naast Mo staat, raaskalt over het feit dat de Sint een neppert is. Waarom trekt een volwassene zich daar zoveel van aan?

De verwarde man is niet de enige opvallende figuur die Mo ontmoet. Ook zijn nieuwe buurman Pjotr, schoorsteenveger van beroep, is een opvallende verschijning. Hij is bijzonder onaardig tegen alles en iedereen om zich heen. De reden daarvoor is Mo niet bekend, het zal wel in zijn aard zitten.

Niet lang na de kennismakingen met beide personen, verdwijnt er een klasgenoot van Mo. Een jongen die ook nog eens zijn grootste pestkop is. Ook wordt het dorp overspoeld door raven die alles angstvallig goed in de gaten houden. Buurman Pjotr vindt het allemaal niet zo verrassend, want de échte Sint zou stoute kinderen meenemen naar Spanje. Wat eerst goedkope bangmakerij lijkt, begint toch wel steeds meer op de waarheid te lijken.

Wie stout is... is met afstand de griezeligste titel die Pieter Koolwijk tot nu toe heeft neergepend. Het idee dat de goedheiligman niet meer een vrolijke, gulle man is, maar een verbitterde ziel die niet meer gelooft in lieve kinderen, is goed gevonden. Het boek schuurt soms dan ook zeker tegen het griezelgenre aan. Koolwijk weet dit het beste te benaderen wanneer de goedheiligman zijn liedjes verdraaid en bijzonder eng uit de hoek laat komen. Verder hebben we vooral te maken met een heel spannend boek dat dus vooral griezelige tintjes heeft. Een echt griezelboek zou ik het niet noemen.

Wie denkt dat Koolwijk de goedheiligman simpelweg slecht heeft gemaakt en daarmee probeert te scoren, heeft het mis. Je merkt tussen de regels door dat er goed over is nagedacht.  De verwijzingen naar Noordse mythologie geven het verhaal extra diepte, wat heel tof is om te lezen. Daarnaast probeert Koolwijk in te zoomen op het vraagstuk wat nu eigenlijk 'goed' en wat nu eigenlijk 'slecht' is. Iets wat hij in onze podcast ook al toelichtte. Een fles melk stelen van een baby klinkt misschien slecht, maar wat als je er op dat moment iemand mee kunt redden? Het boek levert dus genoeg gespreksstof op!

Al met al is Wie stout is... een spannend boek met een uiterst originele setting. Koolwijk heeft het aangedurfd om afstand te nemen van het zoetsappige feest en er zijn eigen draai aan te geven en dat is alleen maar te prijzen. Het boek zou zomaar een gat in de markt kunnen vullen voor bovenbouwers die niet meer in het feest geloven. De eerder genoemde link met de Noordse mythologie maakt het plot er eentje waar over na is gedacht.  Koolwijk verrast met lef en originaliteit. Wie dacht dat Sinterklaas zijn spanning had verloren, heeft het mis.